Θα τρίζουν τα κόκαλα του Χαβελάνζε
Τέλη Μαΐου 1994. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής διοργανώνουν για πρώτη φορά ένα Μουντιάλ, το οποίο συνοδεύεται από την παρθενική εμφάνιση της Εθνικής Ελλάδος.
Η ΕΡΤ, όπως και οι άλλες ευρωπαϊκές τηλεοράσεις, είναι παρούσα στις συσκέψεις των διοργανωτών για να ρυθμιστούν και οι τελευταίες λεπτομέρειες των τηλεοπτικών μεταδόσεων. Στη Βοστώνη πρόκειται να αντιμετωπίσουμε την Αργεντινή του Ντιέγκο Μαραντόνα και οι Αμερικανοί θέλουν την τηλεοπτική παραγωγή στην εντέλεια.
Κάποια στιγμή, την ώρα της σύσκεψης, ένας Αμερικανός παραγωγός πετάει την ιδέα: «Όταν τραυματίζεται ένας ποδοσφαιριστής και διαπιστώνουμε ότι αργεί να σηκωθεί, να κόβουμε για διαφημίσεις»!
Πανικός στην αίθουσα. Οι Αγγλοι τηλεοπτικοί παραγωγοί μόνο που δεν έσκισαν τα πτυχία τους. Εξαλλοι και οι εκπρόσωποι της FIFA.
Η αντίδραση του οργανωμένου ποδοσφαίρου ήταν τόσο μεγάλη που ο Αμερικανός παραγωγός κόντεψε να κρυφτεί κάτω από το τραπέζι. Η πρότασή του αντιμετωπίστηκε ως ιεροσυλία.
Το ποδόσφαιρο ήταν πολύ καινούργιο άθλημα στις ΗΠΑ (πρώτος προπονητής της εθνικής τους ομάδας ο αείμνηστος Αλκέτας Παναγούλιας στις αρχές της δεκαετίας του ’80) και ήταν δύσκολο να κατανοήσουν τη φύση του. Ηθελαν να μπασκετοποιήσουν το ποδόσφαιρο γιατί το θεωρούσαν πολύ αργό ως τηλεοπτικό προϊόν.
Μάλιστα η αμερικανική τηλεοπτική παραγωγή του Μουντιάλ του 1994 ήταν διαφορετική από την ευρωπαϊκή! Με πρωτοποριακά γραφήματα για την εποχή, κατάφεραν να περάσουν διαφημιστικά μηνύματα μέσα στις μεγάλες στιγμές του αγώνα.
Οι Ευρωπαίοι γελούσαν με την επιμονή των Αμερικανών, οι οποίοι σώνει και καλά ήθελαν να δημιουργήσουν συνθήκες ταχύτητας στην τηλεοπτική εικόνα του ποδοσφαίρου. Ο λόγος; Επιθυμούσαν να το πουλήσουν πιο ακριβά!
Ο τότε πρόεδρος της FIFA Ζοάο Χαβελάνζε μίλησε επιτιμητικά για τις αντιλήψεις των διοργανωτών. Μάλιστα απέκλεισε κάθε ενδεχόμενο να υπάρξουν τέτοιου είδους αλλαγές στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο.
Τώρα θα τρίζουν τα κόκαλα του Βραζιλιάνου ποδοσφαιρικού παράγοντα, καθώς οι επίγονοί του σχεδιάζουν δραστικές αλλαγές στο ίδιο το παιχνίδι: Τρία ημίχρονα, πάγωμα του χρονομέτρου, πεντάλεπτη αποβολή στην κίτρινη, επαναφορά από τα πλάγια με τα πόδια και απεριόριστες αλλαγές.
Αν γίνουν όλα αυτά, θα επέλθει τέτοιος βιασμός στη φύση του ποδοσφαίρου που θα το βλέπουμε και δεν θα το γνωρίζουμε. Οποιος κατηγορήσει τον αρνητή των αλλαγών για αναχρονισμό, ας ανατρέξει σε όσα έλεγαν οι Αγγλοι γεννήτορες του ποδοσφαίρου.
Είναι προφανές ότι το σύγχρονο marketing, το οποίο έχει κυρίαρχες αναφορές στις ΗΠΑ, επιβουλεύτηκε το ίδιο το άθλημα. Φαίνεται μάλιστα να πετυχαίνει το στόχο του, μέσα από αλλαγές που πριν από είκοσι χρόνια δεν θα μπορούσε να τις διανοηθεί κανείς.
Πριν προχωρήσει σε αυτό το συνονθύλευμα μεταβολών η FIFA, οφείλει να το συζητήσει με την ποδοσφαιρική κοινωνία. Θα διαπιστώσει ότι η πλειοψηφία της είναι απέναντι σε παρά φύσει σχεδιασμούς.
Οι μόνοι που θα ωφεληθούν είναι αυτοί που θα γεμίσουν τα ταμεία τους. Και ήδη τρίβουν τα χέρια τους, κάπου στον προθάλαμο των παγκόσμιων τηλεοπτικών δικτύων.
